دین و زبان

دین

نخستین قانون اساسی جمهوری ترکیه که در سال 1924 میلادی تهیه شده است دین رسمی جامعه را اسلام تعیین نموده است . لیکن در اصلاحات قانونی سال 1928 این ماده قانونی حذف و با تاکید بر جدایی دین از سیاست ، ترکیه کشوری با دولت وحکومت لائیک (تفکیک دین از سیاست) معرفی گردیده است. بنابر آخرین آمار موجود در ترکیه حدود 98% جمعیت این کشور را مسلمان و 2% را مسیحیان و کلیمیان و دیگر ادیان تشکیل مید هند.

مسلمانان ترکیه اکثرا تابع مذهب تسنن می باشند که از میان آنها حنفی ها بزرگترین گروه محسوب می گردند که عمدتا در مرکز و غرب ترکیه ساکن هستند . شافعی ها با جمعیتی کمتر در مناطق شرقی ترکیه مستقر واکثرا کرد هستند. شمار پیراوان مذاهبی دیگر بسیار کم می باشد. روی هم رفته پیروان ادیان در ترکیه به دو قسمت تقسیم می شوند :

الف ) پیرامون اسلام که خود به چندین فرقه و مذهب تقسیم می شوند و اهم آنها عبارتند از :

1- حنفی ها ، جمعیت قابل ملاحظه ای از اهل سنت ترکیه را تشکیل میدهند.

2- شافعی ها ، شاخه ای از اهل سنت است که پیروان آن را بیشتر کردها تشکیل می دهند.

3- پیراوان سایر فرق اهل سنت و طریقتها

4- علویان (به چهار دسته با نامهای رافÖی، باطنی؛ Íروفی و بکتاشی تقسیم و بنا بر آمار رسمی دولت ترکیه حدود 12 میلیون نفر پیرو دارد )

5- شیعیان ، پیرو مذهب جعفری بوده و نزدیک به یک میلیون و دویست هزار نفر هستند.

ب ) پیروان سایر ادیان :

1- مسیحیان شامل فرق پروتستانها ، کاتولیکها ، ارامنه ...... و

2- یهودیان (حدود 30 هزار نفر در این کشور سکونت دارند )

 زبان:

ترکی ترکیه زبان رسمی و مادری ساکنان ترکیه است و یکی از قدیمی ترین زبانهای دنیا به شمار می رود. بخشی از مردم کشورهای مشترک المنافع و برخی از نقاط جنوب شرقی اروپا و بعضی از مناطق خاورمیانه نیز به زبان ترکی صحبت می کنند. ترکی آذربایجانی، ترکی ترکمنی، ترکی قرغیزی، ترکی اویغوری و...  نیز شاخه هایی از زبان عمومی ترکی محسوب می شوند. زبان ترکی از گروه زبانی اورال - آلتانی است و به گروههای کوچکتر ذیل تقسیم می شود:

1- گروه آسیای مرکزی مانند گؤگ تورک ، ازبک و قرقیز

2- گروه جنوب غربی مانند ترکی عثمانی ، ترکی آذری و ترکمنی

3- گروه شمال غربی مانند تاتار و قزاق

4- گروه سیبری جنوبی مانند اویرات ، آبکان و تروا.

5- گروه سیبری شمالی مانند یاکوت

6- گروه جرواش (شمالی ) در ناحیه و لگا

زبان ترکی جدید که امروزه تحت عنوان « ترکی ترکی » شناخته می شود از ریشه ترکی اوغوز است که به وسیله سلجوقیان در اواخر قرن یازدهم به آناتولی وارد شده است . به تدریج لغات و اصطلاحات قابل توجهی از زبان ترکی به فارسی و عربی و متقابلاً از فارسی و عربی به ترکی وارد شد و الفبای عربی رایج گشت. پس از اعلام جمهوری (در سال 1923) ، الفبای لاتین جایگزین الفبای عربی گردید (1928) و پس از تغییر الفبا اصلاح دستور زبان نیز توسط دولت آغاز و پی گیری شد . ویزگی زبان ترکی را حروف صدا دار آن می دانند (حروف a,e,,i,ı,o,ö,u,ü ).

در الفبای لاتینی که از سال 1928 به بعد در ترکیه مورد استفاده قرار گرفته است . کلمات بصورت فونتیک نوشته و خوانده می شوند.