ترکیه در شمال غرب آسیا و جنوب شرق اروپا قرار دارد. این منطقه به آناتولی یا آسیای کوچک (آسیای صغیر) نیز معروف است. بخش بزرگی از مرزهای این کشور را سواحل دریاها تشکیل دادهاند. در واقع، ترکیه در حد فاصل دو دریای سیاه و مدیترانه قرار گرفته است. از دید جغرافیایی، ترکیه به هفت ناحیه شامل آناتولی شرقی، آناتولی جنوب شرق، آناتولی مرکزی، دریای سیاه، مدیترانه، اژه و مرمره تقسیم میشود.
وسعت خاک ترکیه برابر با 783،562 کیلومتر مربع است، که از این لحاظ سی و هفتمین کشور بزرگ جهان به شمار میرود. از کل مساحت این کشور، 769،632 کیلومتر مربع خشکی و 13،930 کیلومتر مربع وسعت آبها است.
فهرست استان های ترکیه :
کشور ترکیه ۸۱ استان دارد. مراکز همه استانها بجز سه استان با خود استان همنام هستند. سه استان نامبرده عبارتاند از: ختای (مرکز: آنتاکیا)، قوجا ایلی (مرکز: ایزمیت)، سقاریه (مرکز: آداپازاری). هرکدام از استانهای ترکیه به چندین بخش تقسیم شده است.
در طى سالهاى اخیر، ترکیه با شتابى قابل توجه دست به اصلاحاتى گسترده در عرصه های گوناگون به ویژه در زمینه های حقوقى و قضایى زد تا راه انجام مذاکرات با اتحادیه اروپا بر سر پیوستن به این اتحادیه را هموار کند. در عرصه اقتصادى دولت ترکیه تلاشهاى گستردهاى را در جهت مبارزه با تورم انجام داد و وارد کردن لیره جدید ترکیه که شش صفر کمتر از لیره قدیمى دارد و از آغاز سال جدید میلادى در گردش خواهد بود، در همین راستا صورت گرفته است.
چندى پیش، رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه در هنگام معرفى رسمى بر روى همه این اسکناسها چون گذشته تصویر «کمال آتاترک» دیده میشود و در پشت آنها، آثار و بناهاى تاریخى ترکیه. از آغاز سال آینده میلادى تا پایان سال مزبور، اسکناسهاى جدید و قدیمى در گردش خواهند بود و از سال ۲۰۰۶ به بعد، تنها اسکناسهاى جدید در جریان است. انتظار میرود که تا پایان ماه فوریه سال آینده، یعنى تا دو ماه دیگر ۹۵ درصد از اسکناسها و سکه های قدیمى از دور خارج شده باشند. اسکناسها و سکه های جدید اظهار داشت: انتظار کشور ماه براى رسیدن به نرخ تورم کم، سرانجام خاتمه یافته است از آغاز سال ۲۰۰۵، در ترکیه اسکناسهاى یک لیری، پنج لیری، ده لیری و بیست لیری در گردش خواهند بود و جایگزین اسکناسهاى معادل به اصطلاح میلیونى خواهند شد. افزون بر این اسکناسهاى ۵۰ و یکصد لیری نیز به جمع اسکناسهاى تازه اضافه شده است.
از سوى دیگر نگرانیهایى هم در رابطه با این تغییر و تحولات مطرح شده و آن اینکه امکان دارد که بازاریها با آمدن لیره جدید، قیمتها را کمى روند کرده و بالا ببرند و بدین ترتیب به تورم موجود دامن زنند. البته «على باباجان»، وزیر اقتصاد ترکیه با اشاره به سیر نزولى نرخ تورم در ترکیه در دوران اخیر، این گونه نگرانیها را بی مورد خوانده است.
نخست وزیر ترکیه، این تغییر و تحولات را انقلابى مهم در تاریخ ترکیه خوانده و متذکر میشود: لیره جدید به زندگى اقتصادى روزمره و همچنین نقل و انتقالات بانکى سهولت خواهند بخشید و باعث بهبود وجه و اعتبار بین المللى واحد پولى کشور خواهند شد. به گفته وى، ترکها از این پس به واحد پولى خود افتخار خواهند کرد و از نشان دادن در خارج کشور شرمسار نخواهند بود باید اذعان داشت که هیچ کشورى به اندازه ترکیه در بازى با شمار صفرها، تا به این اندازه تردستى از خود نشان نداده است. در اواخر سال ۱۹۸۱ بود که اسکناسهاى ۵ هزار لیرهاى به عنوان درشتترین اسکناس ترکیه به گردش درآمد و ارزش آن برابر با ۳۹ دلار بود .
ده سال بعد، بانک مرکزى ترکیه اسکناسهاى یکصد هزار لیرهاى را به جریان انداخت که در آن زمان ۲۰ دلار ارزش داشت. پنج سال پس از این اقدام، چرخش اسکناس یک میلیون لیرهاى آغاز شد که ارزشش بر ۲۵ دلار بالغ میشد. جالب توجه اینکه این اسکناس امروزه ۶۶ سنت آمریکا بیشتر ارزش ندارد.
البته انجام این تغییر و تحولات در واحد پولى ترکیه بحث تازه اى نیست. در طى سالهاى ۱۹۸۱ تا ۲۰۰، این موضوع چندین بار مطرح شد و نقشه ها و طرحهاى گوناگونى مورد بررسى گرفت که هیچ کدام آنها با توجه به بالا بودن نرخ تورم به مرحله اجرا نرسید .
امروزه اقتصاد ترکیه به ثباتى نسبى دست یافته و نرخ تورم در این کشور در اواسط سال جارى میلادى براى اولین بار در طى سى سال گذشته، کمتر از ۱۰ درصد بوده است. دولت ترکیه امیدوار است که در چهار سال آینده بتواند، نرخ تورم را به میزان متوسط تورم در اتحادیه اروپا برساند، در پایان به این نکته هم اشاره کنیم که چه سرنوشتى انتظار اسکناسهاى قدیمى را میکشد. روزنامه ترکى ملیت چندى پیش به نقل از کارشناسان و مسئولان بانک مرکزى ترکیه گزارش داد که حدود ۶۰۰ تن اسکناس قدیمى باید نابود شوداز آنجایى که سوزاندن و یا بازیافت این اسکناسها با توجه به موازین زیست محیطى محتمل نخواهد بود، قرار است که این اسکناسها با آسفالت مخلوط شده و در عرصه خیابان سازى و جاده سازى مصرف گردند.
بد نبود